Idź do

Pracownicy

dr Anna Sołtys-Lelek
kierownik Pracowni

mgr inż. Krzysztof Tatoj
adiunkt

Elżbieta Suchanek
starszy asystent

Zadania realizowane przez Pracownię

  • koordynacja prac naukowych prowadzonych na terenie Parku (inspiracja do badań, konsultacje, pomoc w zakresie piśmiennictwa dot. Parku, pomoc w terenie, ewidencja prowadzonych prac badawczych w Parku),
  • gromadzenie dokumentacji naukowej (wyniki badań, publikacje, dokumentacja fotograficzna - we współpracy z działem edukacyjno-dydaktycznym, biblioteka, prowadzenie baz danych w oparciu o program MS Access) oraz zbiorów dowodowych (zbiory entomologiczne i zielnik).
  • inwentaryzacja zasobów przyrodniczych Parku,
  • monitoring przyrodniczy wykonywanych zabiegów ochrony czynnej,
  • obserwacja zmian zachodzących w zasobach przyrodniczych Parku,
  • prace nad wykazem flory i fauny OPN.

Na terenie Parku prowadzone są tematy badawcze przez jednostki obce oraz badania własne pracowników OPN. 
  • osłona naukowa działań ochronnych Parku (współpraca z Działem ds. Ochrony Przyrody, opracowywanie zadań ochronnych),
  • wydawanie pisma naukowego "Prądnik. Prace i Materiały Muzeum Szafera" (redaktor - dr Józef Partyka).

Zbiory zielnikowe i entomologiczne

Zbiór zielnikowy OPN (Akronim OPN) został założony w 1984 roku przez A. W. Bidermana i był gromadzony głównie przez pracowników OPN: A. W. Bidermana w latach 1984-1991 r., W. Bąbę w latach 1997-1999 r. i A. Sołtys-Lelek od 2001 r. oraz incydentalnie przez innych pracowników OPN. Zbiory entomologiczne zapoczątkował pierwszy dyrektor Parku Józef Rojkowski (1915-1985), który kolekcjonował motyle, głównie w latach 60. XX. wieku. Następnie kolekcja została powiększona o zakup niewielkiego zbioru korników Tadeusza Żłowodzkiego, a od 1986 r. o zbiory błonkówek i muchówek, które stanowiły dokumentację prac faunistycznych wykonywanych przez pracowników Parku. Zbiory zielnikowe i entomologiczne są zdeponowane w budynku „Hotel pod Łokietkiem” w Ojcowie.

Na potrzebę gromadzenia zbiorów naukowych zwracano uwagę już w od początku lat 90. XX w., kiedy w OPN rodziła się koncepcja pracowni naukowej, jako odrębnej jednostki (Klasa 1991). Zbiory te pełnią głównie funkcję dokumentacyjną, stanowią dowód występowania gatunków roślin i bezkręgowców na określonych stanowiskach. Zbiory stanowią również dokumentację pozwalającą zweryfikować poprawność oznaczeń taksonomicznych. Dane zielnikowe mogą także ułatwić dokumentowanie i ocenę różnorodności biologicznej oraz zabezpieczają materiał do badań nad zmiennością gatunków oraz badań taksonomicznych szczególnie w przypadku krytycznych rodzajów Rosa i Crataegus. Zbiory pełnią też funkcje dydaktyczne. Zgromadzone okazy mogą służyć nauczeniu rozpoznawania gatunków lub być inspiracją dla młodszych adeptów nauki ‒ np. mogą stanowić wzór do tworzenia własnych zielników lub kolekcji przez uczniów czy studentów.

Zezwolenia na prowadzenie badań na obszarze OPN

Zezwolenie na prowadzenie badań na terenie parku może otrzymać każdy, kto zgłosi temat nie kolidujący z celami ochronnymi parku i uzyska akceptację Dyrekcji. Dodatkowe zezwolenie od Ministra Środowiska jest potrzebne, jeśli badania dotyczą gatunków chronionych np. storczyków, nietoperzy lub wiążą się z uśmiercaniem zwierząt. Zachęcamy pracowników naukowych i studentów do publikowania wyników swoich badań, ponieważ jest to najskuteczniejsza forma ich udostępnienia. Studenci mają obowiązek pozostawienia jednego egzemplarza swojej pracy magisterskiej w bibliotece parku.
  • konieczne są wszystkie niezbędne zezwolenia Ministra Klimatu i Środowiska na odstępstwa od zakazów określonych w art. 15. Ust 1. ustawie o ochronie przyrody (Dz.U. 2023 poz. 1336);
  • po otrzymaniu decyzji Ministra Klimatu i Środowiska, złożenie wniosku do Dyrektora Parku o wydanie zezwolenia na prowadzenie badań naukowych, w formie papierowej (Ojców 9, 32-045 Sułoszowa) lub elektronicznej (opnar@pro.onet.pl);
  • odbierz zezwolenie we wskazanym miejscu i terminie;
  • przed końcem roku kalendarzowego złóż sprawozdanie z badań.

Wybrane prace pracowników naukowych Ojcowskiego Parku Narodowego

  1. Barabasz-Krasny B., Możdżeń K., Sołtys-Lelek A., Stachurska-Swakoń A. 2017. The allelopathic potential of Cirsium oleraceum (L.) Scop. into the fodder meadow plants. Not. Bot. Horti. Agrobo. 45(1): 255-261. DOI:10.15835/nbha45110727.
  2. Biderman A. W. 1993. Thymus praecox Opiz – macierzanka wczesna. [W:] Polska Czerwona Księga Roślin, K. Zarzycki, R. Kaźmierczakowa (red.), IB PAN, IOP PAN, Kraków: 158-159.
  3. Biderman A. W. 1993. Carex pediformis C. A. Meyer – turzyca stopowata – macierzanka wczesna. [W:] Polska Czerwona Księga Roślin, K. Zarzycki, R. Kaźmierczakowa (red.), IB PAN, IOP PAN, Kraków: 252-253.
  4. Dylewska M., Wiśniowski B., 2003. Żądłówki (Hymenoptera, Aculeata) Ojcowskiego Parku Narodowego, Wyd. OPN, Ojców, 306 s.
  5. Klasa A. 2002. Tephritoidea (Platystomatidae, Ulidiidae, Tephritidae, Pallopteridae) (Diptera) Ojcowskiego Parku Narodowego, Pienin i Babiej Góry. Roczn. Muz. górnośl. (Przyr.), 16: 1-142.
  6. Klasa A., Partyka J. 2008. (red.) Monografia Ojcowskiego Parku Narodowego – Przyroda, OPN, Wyd. Ojcowski Park Narodowy, Ojców, 766 s. 
  7. Klasa A., Subel A., Kubisz D. 2010. Wstępne badania śmiertelności zwierząt na drogach w Ojcowskim Parku Narodowym. Prądnik. Prace Muz. Szafera 20: 237-252.
  8. Klasa A., Wiśniowski B. 2016. Gatunki obce w faunie Ojcowskiego Parku Narodowego. Prądnik. Prace Muz. Szafera, 26: 41-60.
  9. Lech J., Partyka J. 2006. (red.). Jura Ojcowska w pradziejach i w początkach państwa polskiego. Wyd. OPN, Ojców, 819 s.
  10. Partyka J. 1979. Ojcowski Park Narodowy. Przewodnik. Wyd. 1. Warszawa, SiT, s. 132.
  11. Partyka J. 2005. Zmiany w użytkowaniu ziemi na obszarze Ojcowskiego Parku Narodowego w ciągu XIX i XX wieku. Prądnik. Prace i Materiały Muzeum im. Prof. W. Szafera, T. 15: 2005, s. 7–138.
  12. Sołtys-Lelek A., Barabasz-Krasny B. 2017. Zmiany składu gatunkowego murawy kserotermicznej na stałej powierzchni badawczej „Grodzisko” w Ojcowskim Parku Narodowym w latach 1986–2015. Prądnik. Prace Muz. Szafera, 27: 21-34.
  13. Sołtys-Lelek A., Barabasz-Krasny B. 2020. Zmiany składu gatunkowego murawy kserotermicznej w masywie Góry Koronnej (Ojcowski Park Narodowy) w latach 2014–2020. Prądnik. Prace Muz. Szafera 30: 7-22.
  14. Sołtys-Lelek A., Barabasz-Krasny B., Możdżeń K. 2016. Synanthropization of riparian plant communities in the Ojców National Park (Southern Poland). Biodiv. Res. Conserv. 44: 35-53 DOI 10.1515/biorc-2016-0020.
  15. Sołtys-Lelek A., Barabasz-Krasny B., Różkowski J. 2014. Participation of various habitat groups in the flora of spring niches in the Ojców National Park (Southern Poland). Biodiv. Res. Concerv. 36: 37-51.
  16. Sołtys-Lelek A., Gajewski Z., Baran J. 2017. Storczyki Ojcowskiego Parku Narodowego (województwo małopolskie, Południowa Polska). Prądnik. Prace Muz. Szafera, 27: 35-50.
  17. Wiśniowski B. 2003. Spider-hunting wasps (Hymenoptera: Pompilidae) of Poland. Ojców National Park, Ojców, 432 p.
  18. Wiśniowski B. 2015. Cuckoo-wasps (Hymenoptera: Chrysididae) of Poland. Ojców National Park, Ojców, 563 p.